‘De sleutel heet muziek’
Het is 30 juni 2019. Een gewone dag waar ik in mijn eigen stad, Alkmaar, over straat loop en weinig contact maak met ‘vreemdelingen’. Geen praatje, geen oogcontact. Wederzijdse desinteresse zullen we het voorlopig maar noemen. Ag ja, het is – helaas misschien wel – de norm van onze vluchtige maatschappij waar al genoeg van ons wordt gevraagd..
Information overkill
We kunnen het onszelf niet kwalijk nemen dat we geen tijd, aandacht of energie voor elkaar hebben. De information overkill, jaren geleden waren er al wetenschappers die ons hiervoor waarschuwden, doet een groot beslag op wat onze hersenen kunnen verwerken aan prikkels op een dag. We staan er alleen voor, meer dan ooit. Neemt niet weg dat juist de behoefte naar het gevoel van samenzijn groter is dan ooit. Er is hoop. Zelfs in onze steeds meer individualistisch gestuurde maatschappij.
Oranjebril
Terwijl de filosofische inzichten omtrent de gehaaste Westerse maatschappij nog door m’n hoofd racen, staat er later vandaag ook een andere race op het programma: de Formule 1 Grand Prix van Oostenrijk met in de gelederen ‘onze eigen Max Verstappen’. Grappig, ‘onze Max’: daar is die verbondenheid al meteen. De voorbeschouwing is al begonnen dus nog twee binnenbochten nemen op weg naar huis: neerploffen op de bank, televisie aan en een oranjebril op. Een tikkeltje nationalistisch, maar het ‘kijkt’ verrassend scherp.
Nieuw elan
Meer dan ooit lijkt de behoefte van de Nederlander om met elkaar te zijn en iets te beleven groter dan anders. De afwezigheid van het Nederlandse voetbalelftal op een aantal grote toernooien doet ons soms vergeten hoe leuk het is om samen ergens ‘voor te staan’. Max Verstappen heeft het samenzijn van de Nederlander nieuw elan ingeblazen, zou je kunnen stellen. De afgelopen jaren. Muziek, in dit geval samen zingen, speelt hier ook een sterke rol in.
Oranjezee
De regie heeft voorafgaand aan de race enkel oog voor de massaal toegestroomde Hollanders. Duizenden Nederlandse fans kleuren de tribunes van het Oostenrijkse circuit vertrouwd oranje en samen zingen ze en hebben ze plezier: ‘Allemaal van links naar rechts, de tent die wordt gemold’. De inhoud van de tekst lijkt er niet toe te doen: het is leuk om mee te doen. Iedereen doet dan ook enthousiast mee, weinig tot geen uitzonderingen daar gelaten. Samen bewegen, samen zingen. Het zorgt voor verbroedering. Hoe zit dat precies volgens de wetenschap?
Pro-sociaal gedrag
De wetenschap, het zal je niet verbazen, bevestigt het vermoeden dat dit fenomeen zeker te verklaren is. Onderzoek wijst uit dat samen zingen zorgt voor sociale cohesie: een sterk gevoel van samenzijn. Al sinds de oertijd werd er samen gezongen. Voelen dat je bij een groep hoort vergroot, vanuit evolutionair oogpunt, de overlevingskans. Sociale cohesie wordt namelijk sterk bevorderd wanneer we dingen samendoen, bijvoorbeeld met samen bewegen (van links naar rechts) en samen zingen. De positieve emoties die daarbij vrijkomen ‘verkleinen’ de afstand tussen de personen binnen een groep. Muziek is iets van alle culturen en iedereen kan het doen: zuiver of niet. Het is bevorderend voor het groepsgevoel en pro-sociaal gedrag.

Endorfine
1 van de stoffen die bijdraagt aan het ‘samen willen zijn’ tijdens het zingen en bewegen (van links naar rechts) is de aanmaak van endorfine. Ook dopamine en serotonine spelen een rol. Endorfines activeren het beloningssysteem wat ervoor zorgt dat we steeds maar ‘meer en meer’ willen samendoen. Dat sociale netwerk, zoals het samenzijn met elkaar en zingen voor Max Verstappen, is heel belangrijk voor mensen. Het schijnt zelfs dat een sociaal netwerk minstens zo’n groot effect heeft op de gezondheid en levensverwachting als het stoppen met roken en weer gaan bewegen (Scherder, Singing in the Brain, P. 158).
Hollywood-scenario
Terug naar de race, want de apotheose van de Oostenrijkse GP neemt een waar Hollywood-scenario aan. Inmiddels ben ik naar het puntje van mijn bank geklommen, want Max ligt – met nog enkele rondes te gaan – inmiddels op plek twee. Het zal toch niet? Met gebalde vuisten en een verhoogde hartslag juich ik Max naar de overwinning. Wellicht met de edele hoop dat ‘al die Nederlanders’ in Oostenrijk mij ook zullen horen? Hoe dan ook: de verbondenheid is enorm. Het Nederlandse volk kreeg dan ook waar het voor was gekomen: een overwinning van Max Verstappen. Yes!
Feeststemming
Het allermooiste vind ik dan toch de beelden waar ‘de massa’ – in dit geval een oranje zee – als 1 macht opereert: samen zingend en dansend. Vrolijk, open en in feeststemming. Dit is iets wat we misschien allemaal wel kennen, bijvoorbeeld van festivals van je favoriete artiest. De ‘Jantjes en Pietjes’ die elkaar normaliter niet gedag zeggen, slaan nu dansend en zingend de handen ineen. Dat gevoel van samen zijn en verbondenheid is iets moois, om de toon positief te houden.
Sleutel
Desalniettemin moet ik toch even terugdenken aan eerder op de dag, toen nog sjokkend over straat. Wat een contrast eigenlijk met de gesloten houding die Nederlanders tegenover elkaar kunnen hebben in het dagelijks leven. Natuurlijk is dat jammer, maar laten we blij zijn dat we weten dat er een sleutel bestaat die ons openstelt en verbindt. Met elkaar. Die sleutel heet muziek.
Hopelijk weer tot snel,

Michel
► Volg me op:
► Zelf muziek leren maken? Direct beginnen met de cursus ‘Muziek Maken met Ableton Live’ (Tijdelijk meer dan 50% Korting) ? Klik hier
Gratis Lessen ‘Muziek Maken met Ableton Live’ volgen ? Klik hier
Gratis E-Book ‘Alles over DJ’en ? Klik hier
► Deel en praat mee op de besloten groep op Facebook
► Over Onlineproduceren.nl
Onlineproduceren.nl biedt enthousiaste muziekproducers van alle leeftijden de kans om zich te ontwikkelen als producer door op een aantrekkelijke manier een uitlopend pakket van theoretische en praktische tools aan te reiken. Deze tools bestaan uit onder meer leerzame cursussen, forums, service op maat, een levendig sociale media met tips en tricks, maar ook bruikbare sample packs van eigen makelij.