Muziek maken: 5 redenen waarom het zo goed voor je is

Muziek maken: 5 redenen waarom het zo goed voor je is

 

Muziek maken is leuk, verslavend en ontzettend goed voor je brein. De wetenschap doet al jaren succesvol onderzoek naar het effect van muziek op het brein. Wat blijkt? Muziek draagt uitermate positief bij aan de geestelijke (en fysieke) gezondheid. Lees alles in deze blog over de positieve effecten van muziek op het menselijk lichaam.

 

Welke twee onderdelen worden behandeld in deze blog over de effecten van muziek maken op het brein?

Muziek maken: algemeen effect op het brein

Muziek maken: 5 redenen waarom het zo goed voor je is

 

Muziek maken: algemeen effect op het brein

Muziek maken brengt zoveel positiviteit met zich mee, zo blijkt dat hoe jonger we beginnen met muziek maken, hoe groter het positieve effect is op ons brein.

 

 

Erik Scherder

Zo onderstreept ook hoogleraar Neuropsychologie Erik Scherder. ”Onbegrijpelijk dat we daar niet allemaal actief mee aan de slag gaan”, stelt hij. Gezond eten, sporten, goed slapen: muziek maken hoort in datzelfde rijtje thuis. Sterker nog: volgens onderzoek is er niets dat zoveel voordelen heeft voor het brein als muziek maken (vergeleken met andere (creatieve) activiteiten).

 

 

Brein

Wat doet muziek met het brein? Dat is niet samen te vatten in een duidelijk antwoord. Wat weten we nu wel? Muziek activeert het complete brein en dat is ontzettend goed nieuws. Ritme, klank, melodie en harmonie hebben allen een invloed op een bepaald deel van het brein. Er gebeurt dus van alles, en ook nog eens tegelijk. Met andere woorden: emotie, motoriek, geheugen en het taalcentrum worden (tegelijk) aangesproken. Deze prikkels zijn erg goed voor de vitaliteit van het brein.

 

We geven jou vijf redenen om muziek te gaan maken. In deze sectie hieronder lees je 5 redenen waarom muziek maken zo goed voor je is. Veel plezier bij het lezen 🙂

 

Muziek maken: 5 redenen waarom het zo goed voor je is

Wat zijn de 5 redenen om muziek te maken?

1. Empathisch vermogen
2. Sociale ontwikkeling (sociale cohesie)
3. Cognitieve vaardigheden
4. Intelligentie
5. Stofjes

 

1. Empathisch vermogen

Empathisch vermogen, oftewel inlevingsvermogen. De kunst om je te kunnen verplaatsen in een ander. Begrip. Worden we een leuker mens door muziek maken? Jazeker.

 

 

Brein-verbinding

Dat klinkt misschien een beetje apart, maar onderzoek toont aan dat onze zogenaamde ‘voor naar achter verbinding’ in de hersenen sterker wordt wanneer we bezig zijn met muziek maken.

 

Muzikanten

Zo is gebleken dat muzikanten over het algemeen een stuk socialer zijn dan niet-muzikanten en dat die verbinding ook sterker is bij muzikanten in het brein. Muziek maken, maakt de mens socialer en prettiger.

 

Hoe zit dat dan?

Uit onderzoek blijkt dat de baansystemen van de hersenen toenemen bij het spelen van muziek. Onder andere het baansysteem dat de voorkant met de achterkant van de hersenen verbindt: deze is belangrijk voor sociale cognitie. Empathie dus.

 

Dus

Mensen die muziek maken, zo kun je grofweg stellen, zijn vaak mensen die sociaal beter kunnen inleven in andere mensen.

 

Wereldproblemen

Erik Scherder zegt niet voor niets dat veel wereldproblemen kunnen worden opgelost als we allemaal iets vaker muziek zouden maken. Een interessante stelling. Hier kunnen we ons stiekem wel bij aansluiten. Check ook deze blog daarover..

 

Latere leeftijd

De ideale leeftijd om te beginnen met muziek maken en spelen is zeven jaar, maar onderzoek toont ook aan dat het inlevingsvermogen ook verbetert wanneer op latere leeftijd wordt begonnen met spelen.

 

2. Sociale ontwikkeling

We noemden het net eigenlijk al een beetje. Muziek maken is goed voor sociale ontwikkeling, zeker wanneer het proces ook nog eens in groepsverband is.

 

 

Muzikanten

We konden net al lezen dat de zogenaamde voor-achter-verbinding wordt versterkt. Mensen kunnen zich beter inleven. Muzikanten zijn dan ook vaak socialere mensen. Beter in staat om zich te kunnen redden in een sociale situatie.

 

Brein

Dit gegeven wordt extra ondersteund, omdat muzikanten sneller in staat zijn om het gehele brein ‘aan te spreken’ in nieuwe situaties, omdat het brein ‘getraind’ is om samen te werken. De snelwegen zijn vitaler en dus kan de potentie van het brein beter benut worden.

 

Evolutionair oogpunt

Het is lastig te stellen in welk evolutionair opzicht muziek een rol speelt in de mensheid, maar duidelijk is dat muziek historisch gezien altijd een centrale rol heeft gespeeld in de manier van communiceren, maar ook om het ‘samenzijn’ (sociale cohesie) te benadrukken en te versterken.

 

Beloning

Vroeger tijdens het jagen en tegenwoordig nog in voetbalstadions en bijvoorbeeld kerken. Het samenzijn kan worden ervaren als een beloning en dat vraagt naar meer. Check bijvoorbeeld deze blog over Max Verstappen.

 

Cultuur

Kortom, muziek heeft altijd een centrale rol gespeeld in iedere cultuur en dat zal waarschijnlijk niet zo snel veranderen.

 

 

Neurale netwerken

Even terug naar het brein gedeelte. Bij jonge mensen is de prefrontale cortex volop in ontwikkeling. De frontale schors en de verbindingen tussen belangrijke neurale netwerken in het brein groeit ook in het jonge brein. Muziek spelen en luisteren verrijkt deze verbindingen en dus de samenwerking tussen gebieden.

 

Profijt

Bij het ouder worden heb je daar profijt van. Er is bijvoorbeeld onderzocht dat jonge kinderen die veel en lang piano spelen, een groter hersenvolume ontwikkelen.

 

3. Cognitieve vaardigheden

We gaan weer een stapje verder. We noemden het net al een beetje op: op jonge leeftijd actief bezig zijn met muziek maken of spelen is goed voor het hersenvolume.

 

 

Kinderen

Uit onderzoek blijkt dat kinderen die meer muziek maken een groter visueel-ruimtelijk vermogen hebben en een vergroot cognitief gebied in de hersenen.

 

Cognitie

Cognitieve vaardigheden. Dat klinkt heel interessant, maar wat betekent dat? Onder cognitie worden de mentale processen gerekend die optreden wanneer mensen waarnemen, informatie verwerken, leren, denken en problemen oplossen (Zie hier).

 

Muziekles

Zo onderstreept ook UvA-hoogleraar Henkjan Honing, zo’n andere bekende neurowetenschapper. Hij zegt dat de cognitieve vaardigheden van kinderen verbeteren na enkele jaren muziekles op de basisschool.

 

Wat dan?

Zo is er een onderzoek geweest waaruit is gebleken dat langdurig muziekonderwijs een positieve invloed heeft op cognitieve vaardigheden zoals planning, zelfbeheersing en concentratievermogen (bron). Ook is er mogelijk een far-transfer effect op rekenen en taal, omdat de gemeten cognitieve functies ook belangrijk zijn voor deze gebieden. Voor het maken van muziek heb je dezelfde hersengebieden nodig (die zich dus ontwikkelen door muziek maken).

 

Dus

Door het luisteren naar en het maken van muziek wordt het hele brein gestimuleerd waaronder executieve functies zoals het geheugen en emoties. Door deze stimulering worden nieuwe verbindingen gelegd en bestaande versterkt. Zo krijgen we een beter brein ‘cadeau’.

 

4. Intelligentie

Kun je, door bovenstaand in acht te nemen, stellen dat muzikanten (of mensen die actief bezig zijn met muziek luisteren/maken) intelligenter zijn? Een interessante stelling. Wat zegt de wetenschap?

 

 

Intelligentie

Volgens Resing en Drenth (2007. Uit het boek Intelligentie: meten en weten) is intelligentie ‘het geheel van cognitieve of verstandelijke vermogens dat nodig is om kennis te verwerven en daar op een goede wijze gebruik van te maken, teneinde problemen op telossen die vast omschreven doel en structuur hebben.

 

Met andere woorden..

Eerder hebben we kunnen lezen dat het cognitieve vermogen wordt aangesproken bij het proces van muziek maken. Als we bovenstaande redenering volgen, dan kun je stellen dat een muzikaal brein sneller in staat is om oplossingen te bedenken. Wanneer je intelligentie definieert als iemand die sneller schakelt dan een ander of sneller verbanden legt, dan zou je haast zeggen: ja dat klopt, toch?

 

Voorzichtigheid

Toch is de wetenschap nog voorzichtig met de link tussen ‘muziek maken’ en intelligentie. Ook al lijkt het een inkoppertje.

 

Scherder

Uit het boek van Erik Scherder (Singing in the Brain) komt ook naar voren dat muziek maken/spelen het motorische brein aanspreekt en bovendien zorgt voor een betere links-rechts werking van het brein. De verbinding tussen die twee wordt sterker. Dat duidt vaak op een brein dat sneller oplossingen bedenkt (hogere intelligentie heeft), of in ieder geval een betere afstemming tussen emotie en gedrag.

 

Natuurlijk mogen we enthousiast zijn..

We mogen dus best voorzichtig enthousiast gaan als het gaat over ‘de maakbaarheid van intelligentie’ en de link met het spelen en maken van muziek. Zeker omdat er ook onderzoek is – nog wel wat omstreden – waaruit blijkt dat kinderen betere prestaties hebben bij verschillende schoolvakken wanneer ze een instrument bespelen of muziek maken.

 

5. Stofjes

Stofjes, hoor ik je denken. Wat heeft dat te maken met muziek maken? Ik heb het natuurlijk niet over de stofjes die op je laptop-scherm verschijnen als je te lang niet schoonmaakt. De stofjes die in je brein vrijkomen, daar hebben we het over.

 

 

Herkenbaarheid

Soms zit je ‘helemaal te verheugen’ op een stukje dat komen gaat in een plaat. Je brein anticipeert dan en gaat volledig op in de muziek (als we die eerder hebben gehoord). Op dat moment komt het beloningssysteem in de hersenen op gang.

 

Endorfines

Endorfines activeren het beloningssysteem wat ervoor zorgt dat we steeds maar ‘meer en meer’ willen luisteren. Door de aanmaak van endorfines voelen minder pijn. Niet voor niks dat bij operaties waar favoriete muziek wordt afgespeeld achteraf minder pijnstillers nodig zijn voor de patiënt.

 

Maar ook..

Ons brein maakt dopamine aan wanneer we luisteren naar mooie muziek. Daardoor gaan we ons weer een stukje beter voelen.

 

Hoe zit dat precies

Bij muziek luisteren, maar ook spelen worden dieper gelegen delen in het brein actief, die ook betrokken zijn bij emoties. Als mensen zich verheugen op een bepaalde melodie of noot, dan maakt dit gebied al enkele seconden voor het zover is dopamine aan. Het systeem achter dit gevoel is ook actief bij eten of seks.

 

En nog meer redenen om muziek te maken..

Bij samen zingen komt ook nog eens oxytocine vrij. Dit hormoon speelt een belangrijke rol bij sociale contacten en voorkomen van depressies.

 

En wat dacht je van..

Muziek maken is goed voor de prestaties. Er zijn onderzoeken die aantonen dat je beter gaat sporten bij het luisteren naar opzwepende muziek.

 

Bovendien..

Muziek maken helpt tegen stressvorming. De bloeddruk verlaag bij het luisteren naar muziek en daardoor raak je minder gestrest. Luisteren naar klassieke muziek zou zelfs de slaap bevorderen.

 

Gewoon doen

Al met al kunnen we het niet anders dan roerend eens zijn met Erik Scherder dat de teloorgang van muziek in onderwijs een belachelijke trend is. Laten we muziek maken weer leuk vinden. Gewoon doen. Met elkaar. Jong en oud. Iedereen mag het doen: het is leuk en het gaat niet, zoals met zoveel zaken in de maatschappij, om het eindresultaat. Het proces van muziek maken is precies datgene (wat leuk is en) dat goed is voor ons brein.

 

Template gratis downloaden

Vond jij deze blog en uitleg leuk? Wil jij een Ableton Template voor techno downloaden? Klik dan hier of op de afbeelding hieronder. Gratis te downloaden.

 

 

Conclusie

Muziek maken: 5 redenen waarom het zo goed voor je is. Hopelijk heb je van deze blog genoten. Muziek maken is het mooiste dat er is en iedereen kan het leren. Wil jij ook muziek leren maken? Wordt onderdeel van de steeds groter wordende massa die muziek willen leren maken.

 

 

Hopelijk weer tot snel,

Michel

 

► Zelf muziek leren maken? Direct beginnen met de cursus ‘Muziek Maken met Ableton Live’ (Tijdelijk meer dan 50% Korting) ? Klik hier